Kurs podatku VAT 2023 w firmach wodociągowych, kanalizacyjnych i ciepłowniczych

Program

Temat 1 – Najnowsze zasady rozliczania VAT w zakresie obowiązku podatkowego i podstawy opodatkowania. Szczegółowe omówienie zasad rozliczania VAT czynności realizowanych
w firmach wod-kan i ciepłowniczych.

1. Prawnopodatkowe zasady funkcjonowania podmiotów wodno-kanalizacyjnych
   i ciepłowniczych w systemie VAT:

• • Centralizacja w JST i jej wpływ na rozliczanie VAT,
  • Czy warto powołać spółkę celową w zakresie zadań własnych gminy?
  • Stosowanie w praktyce art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, czyli czy dostawy wody i ciepła czynią podatnika VAT?
  • Firma ciepłownicza albo wodno-kanalizacyjna obsługuje kilka gmin – jak rozliczać VAT?
  • Sprzedaż przedsiębiorstwa ciepłowniczego, a rozliczenia VAT,
  • Aport przedsiębiorstwa komunalnego albo składników majątkowych do spółek celowych – podatkowe aspekty transakcji.

2. Grupa VAT jako remedium na rozliczanie podatku od towarów i usług w samorządzie:

• • Czy gminy (związki gmin) mogą tworzyć Grupy VAT ze spółkami wodno-kanalizacyjnymi
    i ciepłowniczymi? 
  • Jakie należy spełnić przesłanki w celu zawiązania Grupy VAT?
  • Opodatkowanie transakcji wewnątrz Grupy VAT – zasady postępowania,
  • Dokumentowanie czynności realizowanych pomiędzy członkami Grupy VAT,
  • Jak prowadzić ewidencje i raportować JPK-VAT w ramach Grupy VAT?:
    • prowadzenie ewidencji przez członków grupy,
    • raportowanie czynności wewnętrznych,
    • obowiązki grupy w zakresie JPK,
  • Fakturowanie czynności „na zewnątrz” przez członków Grupy VAT,
  • Zasady odliczania VAT i dokonywanie korekt podatku naliczonego,
  • Rozwiązanie Grupy VAT – jakie są konsekwencje po stronie jej byłych członków?

3. Obowiązek podatkowy oraz podstawa opodatkowania z tytułu czynności wykonywanych w ramach funkcjonowania przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych i ciepłowniczych:

• • Zasady rozliczania podatku należnego na podstawie interpretacji MF i wyroków sądów administracyjnych,
  • Jak rozliczać usługi i dostawy o charakterze ciągłym (woda, ciepło, dystrybucja)?
  • Czy rozpoznajemy opodatkowanie zaliczki przy „mediach” w kontekście orzecznictwa TSUE i NSA?
  • Znaczenie postanowień umownych przy dostawie towarów,
  • Moment wykonania usługi – czy protokół zdawczo-odbiorczy ma znaczenie?
  • Kiedy dochodzi do wykonania usługi ciągłej?
  • Co wchodzi w zakres podstawy opodatkowania:
    • jak należy interpretować pojęcie „zapłata”?
    • należności publicznoprawne, a podstawa opodatkowania,
    • koszty dodatkowe – kiedy wchodzą do podstawy opodatkowania?
  • Jak rozpoznać świadczenia kompleksowe i jakie zasady stosować przy opodatkowaniu VAT?:
    • projektowanie i budowa instalacji,
    • modernizacja i remont instalacji z użyciem nowych towarów,
    • najem i „media” – kiedy jedno świadczenie?
  • Refakturowanie – jakie zasady nim rządzą?:
    • czy można refakturować „media”?
    • nocleg i gastronomia dla klientów,
  • Dotacje i subwencje z gminy, z UE – kiedy należy je opodatkować?
  • W jakim zakresie można obecnie korzystać z „ulgi na złe długi”? Istotne zmiany w trybie korekty na podstawie orzeczenia TSUE.

4. Opodatkowanie czynności realizowanych przez podmioty wodno-kanalizacyjne i ciepłownicze oraz stawki podatkowe VAT:

• • Działalność w zakresie rozprowadzania wody: 
    • kontrola jakości dostarczanej wody,
    • usuwaniem awarii,
    • przyłączanie odbiorców,
    • montaż wodomierzy,
  • Pobór i uzdatnianie wody,
  • Budowa obiektów inżynierii wodnej,
  • Eksploatacja ujęć wody, pobór i uzdatnianie wody,
  • Działalność w zakresie odbioru ścieków,
  • Oczyszczanie i odprowadzanie ścieków oraz prowadzenie gospodarki osadami,
  • Opróżnianie szamb i ich kontrola,
  • Wykonywanie instalacji i sieci wodno-kanalizacyjnych,
  • Dokonywanie odbiorów technicznych urządzeń i sieci wodociągowo kanalizacyjnej,
  • Produkcja, przesył i dystrybucja ciepła z zakupu oraz wytworzonego we własnych źródłach,
  • Działalność w zakresie inżynierii ciepłowniczej (przyłącza) i związane z nią doradztwo techniczne,
  • Eksploatacja i konserwacja urządzeń ciepłowniczych własnych i na zlecenie,
  • Demontaż starych instalacji,
  • Roboty związane z budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych,
  • Kontrolowanie wykonawstwa robót,
  • Wynajem i zamiana nieruchomości,
  • Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i usług:
    • obowiązek podatkowy,
    • podstawa opodatkowania,
    • kursy walutowe według nowych zasad od 1 stycznia 2023 r.,
    • korekty, w tym zbiorcze – zmiany od stycznia 2023 r.,
  • Zasady korzystania z Matrycy Stawek VAT – jakie zmiany od lipca 2020 r.?
  • Ustalanie stawki podatkowej dla budowy instalacji doprowadzającej do budynków mieszkalnych,
  • Stawki VAT dla usług napraw i remontów (modernizacji) instalacji w budynkach mieszkalnych i poza nimi,
  • Czynności nieodpłatne – w jakich sytuacjach należy je opodatkować?:
    • działalność promocyjna,
    • świadczenia dla pracowników (pakiety medyczne, posiłki, szkolenia, multisport).

Temat 2 – Praktyczne tajniki odliczania VAT i dokonywania korekt

1. Zasady i zakres prawa do odliczenia:

• • Szczegółowy zakres odliczania VAT w podmiotach wodno-kanalizacyjnych i ciepłowniczych, związek podatku naliczonego z czynnościami dającymi takie prawo i nie dającymi takiego prawa – wyjaśnienia i przykłady,
  • Faktura – czy jest elementem niezbędnym do skorzystania z prawa do odliczenia? – wyrok TSUE w/s KO Polski Trawertyn,
  • Odliczanie podatku wynikającego z faktur wystawionych przez małych podatników rozliczających się metodą kasową,
  • Odliczanie VAT przy nabyciu paliwa – karty paliwowe,
  • Wydłużenie terminu do odliczenia VAT naliczonego bez konieczności dokonywania korekty deklaracji,
  • Umożliwienie odliczenia VAT po upływie terminu na odliczenie „na bieżąco” – rozszerzenie liczby okresów rozliczeniowych, w którym podatnik będzie mógł dokonać odliczenia przez korektę deklaracji,
  • Weryfikacja dostawcy lub usługodawcy, a prawo do odliczenia (należyta staranność w wersji Ministerstwa Finansów),
  • Biała Księga Podatników, a obowiązek sprawdzenia kontrahenta. Nowe wartości kwotowe dotyczące weryfikacji,
  • Zakaz odliczenia podatku naliczonego – kiedy nie mogę odliczyć podatku naliczonego? 
  • Odliczanie podatku przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym – konieczność otrzymania faktury zagranicznej,
  • Rozliczanie korekt u nabywcy – terminy zmniejszenia podatku naliczonego,
  • Umożliwienie odliczenia VAT od usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży,
  • Zaniechanie inwestycji – kwestia rozliczenia VAT naliczonego,
  • Zmiany w zakresie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności,
  • Zasady odliczenia VAT dla WNT po zmianach od stycznia 2023r.,
  • Brak wymogu posiadania faktury przy odliczeniu WNT.

2. Częściowe odliczanie VAT (współczynnik i prewskaźnik) oraz korekta podatku naliczonego:

• • Kiedy stosować proporcję, a kiedy preproporcję? – omówienie zasad praktycznych,
  • Jaką metodę obliczania współczynnika wybrać jako najbardziej optymalną?
  • Kwalifikacja kosztów do czynności dających prawo do odliczenia i nie dających takiego prawa oraz związanych jednocześnie z całą działalnością przedsiębiorstwa,
  • Wszelkiego typu dotacje, dopłaty i subwencje i ich wpływ na ustalanie zakresu odliczenia,
  • Uproszczenia w proporcji – jakie zmiany nas czekają od stycznia 2023r.? – Zmiana kwoty VAT nieodliczonego z 500 zł na 10.000 zł,
  • Korekta roczna i wieloletnia w zakresie współczynnika – czy wybierać tą samą metodę dla współczynnika rzeczywistego, tak jak dla wstępnego?
  • Czy zawsze trzeba dokonać korekty rocznej? – zmiany przepisów od stycznia 2023r.,
  • Zmiana przeznaczenia środka trwałego albo gruntu, a korekta podatku naliczonego,
  • Sprzedaż gruntu, nieruchomości i środków trwałych w okresie korekty,

• • Jak wykazać korektę roczną VAT naliczonego w JPK_VAT?

3. Korygowanie wartości transakcji – nowe przepisy:

• • Przesłanki korekty „in minus” – stanowisko organów podatkowych,

• • Nowe zasady rozliczania korekt „in minus”,

• • Na jakiej podstawie uzgodnić z kontrahentem warunki korekty?

• • Co oznacza spełnienie w praktyce warunków uzgodnienia? – analiza różnych przypadków,
  • Sposoby rozliczania korekt „in plus”,
  • „Media” – zasady refakturowania korekt,
  • WDT i eksport towarów – wpływ okoliczności na moment ujęcia korekt,
  • Otrzymanie korekty z tytułu WNT – co determinuje jej wykazanie?
  • Jak rozliczyć korekty zbiorcze i po jakim kursie?
  • Zasady rozliczania korekty „in minus” u nabywcy.

Temat 3 – Fakturowanie w VAT i sporządzanie JPK – aspekty praktyczne

1. Fakturowanie i zasady opodatkowania w działalności wodno-kanalizacyjnej i ciepłowniczej:

• • Co to jest faktura w obecnych realiach prawnych VAT? Definicja pojęć ,,faktura” i ,,faktura elektroniczna”,
  • Elementy obowiązkowe na fakturze oraz elementy dodatkowe,
  • Skan faktury a faktura elektroniczna,
  • Jak należy opisać sprzedawany towar/usługę na fakturze?
  • Data wystawienia i data sprzedaży na fakturze a obowiązek podatkowy w VAT (z uwzględnieniem zasad dostawy towarów i świadczenia usług),
  • Faktura wystawiona przed wydaniem towaru/wykonaniem usługi a obowiązek podatkowy,
  • Jakie warunki muszą być spełnione, aby prognoza była fakturą? – wyjaśnienia MF,
  • Tzw. faktury rozliczeniowe – jakie są konsekwencje w VAT ich wystawiania?
  • W jakich terminach wystawiać faktury dokumentujące dostawę wody (odbiór ścieków) i energii cieplnej?
  • Jakie błędy na fakturach wpływają na odliczenie VAT?
  • Zasady rozliczania duplikatów faktur,
  • Czy można anulować fakturę? – zasady,
  • Metoda podzielonej płatności a faktura VAT – jak ustalić kiedy MPP jest obowiązkowy, umieszczenie dopisku na fakturze oraz sankcje za jego brak,
  • Odpowiedzialność solidarna z dostawcą w przypadku braku zastosowania MPP.

2. Faktury wystawione do paragonu:

• • Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów od 2020 r. – objaśnienia Ministerstwa Finansów,
  • Pojęcie faktury uproszczonej i możliwość odliczenia VAT z takiego dokumentu,
  • Czy do paragonu z NIP na kwotę do 450 zł można wystawić odrębnie zwykłą fakturę? 
  • Błędny NIP na paragonie a możliwość wystawienia faktury,
  • Jak i w jakich okolicznościach można skorygować paragony?

3. Faktury zaliczkowe:

• • Rodzaje zaliczek i przedpłat podlegających opodatkowaniu VAT oraz wyłączonych
    z opodatkowania,
  • Treść faktury zaliczkowej,
  • Zasady wystawiania kolejnych faktur zaliczkowych oraz faktury końcowej do tej samej transakcji,
  • „Zerowa” faktura końcowa,
  • Fakturowanie zaliczek i dostaw w krótkim odstępie czasu,
  • Zasady fakturowania zaliczek po zmianach od stycznia 2023 r.:
    • brak faktur zaliczkowych w określonych sytuacjach,
    • nowe elementy faktury końcowej.

4. Faktury ustrukturyzowane i Krajowy System e-Faktur – od 1.01.2022r.:

• • Pojęcie faktury ustrukturyzowanej,
  • Faktura ustrukturyzowana a inne rodzaje faktur (papierowa, elektroniczna),
  • Robocza wersja struktury logicznej dla faktury ustrukturyzowanej – omówienie,
  • Sposób przesłania i odbioru faktury ustrukturyzowanej,
  • Czy można odmówić przyjęcia faktury ustrukturyzowanej? 
  • Krajowy System e-Faktur – zasady działania i obowiązki podatników,
  • Likwidacja duplikatów faktur,
  • Zmiany związane z wystawianiem faktur korygujących, nowe zasady wystawiania korekt zbiorczych.

5. Aspekty prawidłowego sporządzania JPK-VAT:

• • Zasady sporządzania nowego JPK-VAT obejmującego ewidencję oraz deklarację VAT,
  • Nowe kody GTU i transakcyjne wykazywane w ewidencji VAT w stosunku do niektórych transakcji,
  • W jakim zakresie stosować kody dotyczące dokumentów zbiorczych (WEW i RO)?
  • Jak wykazać faktury uproszczone w JPK?
  • Sankcja 500 zł za każdą nieskorygowaną nieprawidłowość w złożonym pliku JPK – zasady wymierzania, jakie błędy mogą być karane?
  • Co ze składaniem czynnego żalu z korektami JPK od 2022 r.?