Kurs rachunkowości budżetowej dla JST i ich jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej

Program

Zasady prowadzenia gospodarki budżetowej gmin, powiatów, województw oraz samorządowych jednostek i zakładów budżetowych. Klasyfikacja budżetowa, dyscyplina finansów publicznych (2 dni).

1. Podstawy prawne systemu finansów publicznych, rachunkowości oraz sprawozdawczości budżetowej i finansowej obowiązujące w Polsce – wykaz obowiązujących aktów prawnych oraz krajowych standardów i stanowisk Komitetu Standardów Rachunkowości.
2. Normatywne pojęcie finansów publicznych i zakres podmiotowy stosowania ustawy o finansach publicznych oraz zasady jawność i przejrzystości finansów publicznych.
3. Środki publiczne i ich przeznaczenie oraz konwencje pomiarowe i zasady budżetowe obowiązujące w finansach publicznych – zasada „brutto”, a zasada „netto”, zasada „kasowa”, a zasada „memoriału”.
4. Jednostki sektora finansów publicznych – formy i powiązanie organizacyjno–prawne jednostek sektora finansów publicznych oraz zasady ich funkcjonowania.
5. Jednostki samorządu terytorialnego jako jednostki sektora finansów publicznych – podmiotowość i samodzielność wspólnoty samorządowej gminy, powiatu, województwa.
6. Zakres działania gminy, powiatu, województwa – zadania własne i zadania zlecone jednostek samorządu terytorialnego oraz formy prowadzenia gospodarki komunalnej i zasady prowadzenia działalności gospodarczej.
7. Komunalne spółki prawa handlowego jako jednostki niezaliczane do jednostek sektora finansów publicznych i specyfika ich funkcjonowania.
8. Pojęcie mienia komunalnego – sposoby nabycia i dysponowania mieniem komunalnym, kontrasygnata skarbnika.
9. Władze jednostek samorządu terytorialnego, a zadania skarbnika i głównego księgowego – kontrola zarządcza, a kontrola wstępna.
10. Samorządowe Centra Usług Wspólnych – zasady ich tworzenia i funkcjonowania
    w gminach, powiatach, województwach.
11. Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorządu terytorialnego i jej związek
    z uchwałą budżetową na dany rok.
12. Uchwała budżetowa i jej załączniki jako podstawa samodzielnej gospodarki budżetowej jednostki samorządu terytorialnego w danym roku – budżet gminy, budżet powiatu, budżet województwa oraz specyfika budżetu miasta na prawach powiatu, specyfika budżetu związku jednostek samorządu terytorialnego, specyfika budżetu związku metropolitalnego.
13. Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego – katalog dochodów, dochody bieżące a dochody majątkowe.
14. Zasady przekazywania pobranych dochodów budżetowych związanych z realizacją zadań
    z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego.
15. Szczegółowość wydatków budżetu jednostek samorządu terytorialnego – wydatki bieżące, a wydatki majątkowe.
16. Zasady udzielania i rozliczania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
17. Zakres kompetencji do dokonywania zmian w budżecie oraz wykonywanie budżetu gminy, powiatu, województwa – szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego wynikające z odrębnych ustaw.
18. Bank Gospodarstwa Krajowego i jego rola w systemie finansów publicznych – Fundusz Przeciwdziałania Covid-19, Fundusz Pomocy Ukrainie i inne fundusze zarządzane przez BGK np. RFIL, RFRD, Laboratoria Przyszłości oraz RFPŁPIS.
19. Szczególna rola planu finansowego urzędu gminy i miasta, starostwa powiatowego, urzędu marszałkowskiego oraz jednostek budżetowych oświaty dysponujących rachunkiem dochodów własnych oświaty i jednostek realizujących zadania zlecone, a także samorządowych zakładów budżetowych.
20. Klasyfikacja budżetowa i jej zastosowanie w planowaniu i wykonywaniu budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
21. Nowe działy, rozdziały, paragrafy dochodów i wydatków oraz inne zmiany w klasyfikacji budżetowej oraz ich zastosowanie ze wsteczną mocą w roku 2022.
22. System Monitorowania Usług Publicznych (SMUP) – rozdziały podmiotowe i rozdziały usługowe i ich nowy opis, nieprawidłowości wynikające z innych przepisów dot. wykazywania wynagrodzeń w rozdziałach innych jednostek budżetowych oraz wyjaśnienie dlaczego i kiedy SMUP zostanie zlikwidowany w związku z zaplanowaną w KPO reformą systemu budżetowego.
23. Dyscyplina finansów publicznych – zakres odpowiedzialności organów, kierowników, pracowników i innych osób za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Zasady rachunkowości budżetowej gmin, powiatów, województw oraz samorządowych jednostek i zakładów budżetowych (2 dni).

1. Ustawa o rachunkowości i jej zastosowanie w gminach, powiatach, województwach – słownik podstawowych kategorii ekonomicznych obowiązujących w finansach publicznych
   i w rachunkowości w Polsce.
2. Majątek i źródła jego pochodzenia oraz ich ujęcie w bilansie samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego – mienie komunalne i źródła jego pochodzenia w bilansie, równanie bilansowe, zdarzenia i operacje gospodarcze oraz ich wpływ na składniki bilansu, konto księgowe, zasady funkcjonowania kont dla składników aktywów i pasywów, dzielenie i łączenie kont księgowych, konta bilansowe, konta wynikowe, konta pozabilansowe.
3. Podmiot rachunkowości i specyfika rachunkowości budżetowej gmin, powiatów, województw – zasady podziału ksiąg rachunkowych na księgi organu budżetowego (finansowego), księgi organu podatkowego i na księgi samorządowej jednostki budżetowej
   (w tym jednostki dysponującej rachunkiem dochodów własnych oświaty) oraz samorządowego zakładu budżetowego.
4. Polityka rachunkowości gminy, powiatu, województwa – zasady grupowania operacji gospodarczych istotnych dla specyfiki danej jednostki samorządu terytorialnego, a polityka rachunkowości samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
5. Nadrzędne i szczególne zasady rachunkowości budżetowej gmin, powiatów, województw – zakres zastosowania art. 80 ustęp 1 ustawy o rachunkowości w jednostkach samorządu terytorialnego i uchylonej litery „c” w art. 2 ustęp 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości.
6. Charakterystyka planu kont dla budżetu (organu finansowego) gminy, powiatu, województwa – zasady funkcjonowania kont dla budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
7. Charakterystyka planu kont dla podatków (organu podatkowego) gminy i miasta – zasady funkcjonowania kont dla księgowości podatkowej, powiązanie ksiąg organu podatkowego gminy i miasta z księgami urzędu gminy i miasta.
8. Charakterystyka planu kont dla samorządowych jednostek budżetowych
   i samorządowych zakładów budżetowych wykonujących budżet – zasady funkcjonowania kont dla samorządowych jednostek budżetowych, zasady funkcjonowania kont dla samorządowych jednostek budżetowych  dysponujących rachunkiem dochodów własnych oświaty, zasady funkcjonowania kont dla samorządowych zakładów budżetowych.
9. Charakterystyka planu kont dla połączonych ksiąg i wspólnego rachunku bankowego budżetu (organu finansowego) gminy, powiatu, województwa z księgami i rachunkiem bankowym urzędu (urzędu gminy i miasta, starostwa powiatowego, urzędu marszałkowskiego).
10. Zasady wyceny aktywów i pasywów obowiązujące w rachunkowości budżetowej gmin, powiatów, województw.
11. Ewidencja księgowa dochodów i wydatków budżetowych, należności i zobowiązań budżetowych oraz przychodów i kosztów w samorządowej jednostce budżetowej wykonującej budżet gminy, powiatu, województwa.
12. Ewidencja księgowa dochodów i wydatków rachunku dochodów własnych oświaty, należności i zobowiązań rachunku dochodów własnych oświaty oraz przychodów i kosztów
    w samorządowej jednostce budżetowej oświaty wykonującej budżet gminy, powiatu, województwa i wyodrębniony plan finansowy rachunku dochodów własnych oświaty.
13. Ewidencja księgowa dochodów i wydatków budżetowych, należności i zobowiązań oraz przychodów i kosztów w samorządowej jednostce budżetowej wykonującej zadania zlecone gminy, powiatu województwa.
14. Ewidencja księgowa rezerw i rozliczeń międzyokresowych przychodów i kosztów
    w samorządowej jednostce budżetowej wykonującej budżet gminy, powiatu, województwa.
15. Ewidencja księgowa zaangażowania budżetu w samorządowej jednostce budżetowej wykonującej budżet gminy, powiatu, województwa.
16. Powiązanie oraz rozliczenie dochodów i wydatków realizowanych przez samorządowe jednostki budżetowe z budżetem (organem finansowym) w zakresie zadań własnychi zleconych.
17. Ewidencja księgowa dochodów i wydatków budżetowych, należności i zobowiązań budżetu
    w zakresie zadań własnych i zleconych realizowanych przez samorządowe jednostki budżetowe w księgowości budżetu (organu finansowego) gminy, powiatu, województwa.
18. Ewidencja księgowa wyniku wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego
    w księgowości budżetu (organu finansowego) gminy, powiatu, województwa.
19. Ewidencja księgowa przychodów i kosztów oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów
    i kosztów w urzędzie gminy i miasta, w starostwie powiatowym, w Urzędzie Marszałkowskim w zakresie dochodów ujętych w księgach budżetu (organu finansowego) dot. dotacji, płatności, subwencji, środków FPCovid-19, środków FPU oraz wydatków nie ujętych w planach innych samorządowych jednostek budżetowych w zakresie zadań własnych i zleconych.
20. Ewidencja księgowa dochodów i wydatków, należności i zobowiązań, przychodów i kosztów oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów i kosztów w samorządowym zakładzie budżetowym.
21. Ewidencja księgowa aktywów obrotowych – darowizny, zakupy, zużycie materiałów
    i towarów, zakres zastosowania klasyfikacji budżetowej do finansowania rzeczowych aktywów obrotowych.
22. Ewidencja księgowa aktywów trwałych – wartości niematerialne i prawne, środki trwałe
    w budowie (inwestycje), środki trwałe, zasady tworzenia obiektów inwentarzowych, klasyfikowanie środków trwałych, darowizny, nabycie, wytworzenie, remont, modernizacja
    i ulepszenie, likwidacja, zasady dokonywania odpisów umorzeniowych, zwiększenie do 10 tys. wartości jednorazowo amortyzowanych środków trwałych, zakres zastosowania klasyfikacji budżetowej do finansowania inwestycji i środków trwałych oraz definicja nakładów brutto na środki trwałe w ESA 2010.
23. Centralizacja rozliczeń w VAT jednostek samorządu terytorialnego – ewidencja księgowa dochodów i wydatków, należności i zobowiązań, przychodów i kosztów oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów i kosztów z podatkiem VAT w samorządowej jednostce budżetowej i w samorządowym zakładzie budżetowym objętym centralizacją rozliczeń w VAT, w tym w zakresie mechanizmu podzielonej płatności i białej listy VAT.
24. Ewidencja księgowa wyniku finansowego samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego i jego ustalenie za dany rok wpływ podatku VAT na wynik finansowy za dany rok.
25. Wynik finansowy samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego a wynik wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego i ich wzajemne powiązanie – wpływ podatku VAT na wynik wykonania budżetu gminy, powiatu, województwa za dany rok.

Inwentaryzacja, sprawozdawczość budżetowa i finansowa gmin, powiatów, województw oraz samorządowych jednostek i zakładów budżetowych (2 dni).

1. Inwentaryzacja – cel i funkcje rocznej inwentaryzacji jako części systemu polityki rachunkowości gminy, powiatu, województwa.
2. Specyfika inwentaryzacji w SCUW i w samorządowych jednostkach i zakładach budżetowych – przygotowanie, przeprowadzenie i rozliczenie prac inwentaryzacyjnych metodą spisu z natury, metodą uzgadniania sald, metodą weryfikacji.
3. Obowiązki sprawozdawcze jednostek samorządu terytorialnego za poszczególne okresy sprawozdawcze – rodzaje i typy sprawozdań budżetowych i finansowych, wykaz terminów sprawozdawczych, identyfikacja podmiotu sprawozdawczego w systemie REGON na sprawozdaniu typu „RB”, a zastosowanie numeru NIP na dokumentach źródłowych.
4. Sprawozdawczość typu „RB” w zakresie budżetu jednostki samorządu terytorialnego – nowy obieg sprawozdań i zasady sporządzania sprawozdań typu „RB” obowiązujące od 2022 roku.
5. Obroty i salda poszczególnych kont jako dane księgowe, a zasady sporządzania sprawozdań
   w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego: RB-27S, RB-27ZZ, RB-PDP, RB-28S, RB-28NWS, RB-NDS, RB-30S, RB-34S, RB-50 i RB-ST.
6. Sprawozdawczość typu „RB” w zakresie operacji finansowych oraz ich specyfika dla sprawozdań: RB-Z i RB-N oraz RB-ZN.
7. Elementy składowe sprawozdania finansowego jednostki samorządu terytorialnego, a zasady sporządzania jednostkowego sprawozdania finansowego przez samorządową jednostkę budżetową i samorządowy zakład budżetowy za dany rok.
8. Powiązanie kont księgowych z poszczególnymi pozycjami bilansu z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego – środki pieniężne, rozrachunki, w tym z innymi budżetami, aktywa netto budżetu, rozliczenia międzyokresowe.
9. Powiązanie kont księgowych z poszczególnymi pozycjami bilansu samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego – aktywa trwałe i obrotowe, należności i zobowiązania, odpisy umorzeniowe środków trwałych, odpisy aktualizujące należności (wyjaśnienie dlaczego nie można księgować odsetek przypisanych, a niezapłaconych na koncie 290), rozliczenia międzyokresowe przychodów i kosztów, przykłady rozliczeń międzyokresowych przychodów, przykłady rozliczeń międzyokresowych czynnych i biernych kosztów, fundusz jednostki i wynik finansowy oraz stan (wynik) państwowego funduszu celowego w bilansie jednostki budżetowej i nieprawidłowości dot. funduszy celowych wykazywanych w bilansach samorządowych jednostek budżetowych.
10. Powiązanie kont księgowych i paragrafów klasyfikacji budżetowej z poszczególnymi pozycjami rachunku zysków i strat samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego – przychody i koszty z tytułu działalności operacyjnej podstawowej, w tym przychody stanowiące dochody budżetowe, pozostałe przychody i koszty operacyjne niezwiązane bezpośrednio z działalnością podstawową, w tym dodatnie i ujemne skutki finansowe zdarzeń nadzwyczajnych, przychody i koszty finansowe, wynik finansowy.
11. Powiązanie kont księgowych poszczególnymi pozycjami zestawienia zmian funduszu samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego – zwiększenia i zmniejszenia funduszu, inwestycje, centralne zaopatrzenie oraz wynik finansowy.
12. Powiązanie kont księgowych poszczególnymi pozycjami informacji dodatkowej samorządowej jednostki budżetowej i samorządowego zakładu budżetowego – wyjaśnienia Ministerstwa Finansów dot. informacji dodatkowej i ich zastosowanie
    w praktyce.
13. Przygotowanie do sporządzenia sprawozdania finansowego jednostki samorządu terytorialnego za dany rok – omówienie obowiązku dot. eliminowania wzajemnych rozliczeń.
14. Skonsolidowany bilans jednostki samorządu terytorialnego – wykaz jednostek objętych bilansem skonsolidowanym.
15. Powiązanie sprawozdawczości budżetowej ze sprawozdawczością finansową – analiza zgodności danych i przykłady nieprawidłowości występujących w praktyce.
16. Odpowiedzi na pytania.