Wstęp
Ledwo Krajowy System e-Faktur odroczono, a już 25 kwietnia 2024 roku w Rządowym Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy wprowadzającej globalny podatek wyrównawczy, krajowy podatek wyrównawczy oraz podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków. Wprowadzenie przepisów planowane jest na 1 stycznia 2025 roku.
Skąd pomysł na taką ustawę o podatku wyrównawczym?
Projekt ustawy nie jest inicjatywą samego Rządu Polskiego, lecz jest to implementacja dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii ( Pillar 2).
Jakie są założenia ustawy?
Celem wprowadzanych rozwiązań jest wyeliminowanie praktyk podatkowych przedsiębiorstw wielonarodowych, które przenoszą zyski do państw, w których nie ma żadnego opodatkowania lub jest ono na bardzo niskim poziomie.
Kluczowym elementem systemu jest konieczność zapłaty podatku wyrównawczego w sytuacji, w której efektywna stawka opodatkowania w danej jurysdykcji podatkowej wynosi mniej niż 15%.
Zasadniczo projektowana ustawa wprowadza trzy podatki, które łącznie będziemy nazywać podatkiem wyrównawczym, a mianowicie:
- globalny podatek wyrównawczy,
- krajowy podatek wyrównawczy
- podatek wyrównawczy od niedostatecznie opodatkowanych zysków.
Dyrektywa przewiduje uprawnienie państw członkowskich do wprowadzenia krajowego podatku wyrównawczego, z którego to prawa Polska zamierza skorzystać – a jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy wprowadzającej jest to główny element z jakiego Polska będzie czerpać i dotknie największej liczby firm.
Dodatkowe obowiązki formalne
Dodatkowo przepisy dyrektywy Pillar 2 przewidują dodatkowe obowiązki formalne to jest:
- informację o opodatkowaniu wyrównawczym,
- zeznanie o wysokości należnego podatku wyrównawczego.
Kogo dotyczy podatek wyrównawczy?
Globalny podatek wyrównawczy będzie miał zastosowanie wyłącznie do grup kapitałowych o skonsolidowanych przychodach powyżej 750 mln euro. Mechanizmy kalkulacji poszczególnych podatków oraz stosowanie wyłączeń oraz tzw. bezpiecznych przystani to regulacje bardzo skomplikowane i wymagające wiele uwagi po stronie firm, które są częściami międzynarodowych korporacji.
Podsumowanie
Podatnicy mają na pewno wiele aspektów do analizy – zwłaszcza ci, który są częściami dużych międzynarodowych korporacji. Pojedyncze podmioty krajowe nie mają z kolei powodów do analiz, jednakże znajomość przepisów w tym aspekcie jest o tyle kluczowa, że zmiana struktury kapitałowej może wpłynąć na zmianę obowiązków.
Z perspektywy Polski, krajowy podatek wyrównawczy będzie głównym elementem zmian. Zakłada się bowiem, że w Polsce podatnikami zobowiązanymi do zastosowania testu efektywnej stawki podatkowej na potrzeby tego podatku będzie kilka tysięcy jednostek – przede wszystkim polskich jednostek składowych grup międzynarodowych, z reguły z jednostką dominującą najwyższego szczebla zlokalizowaną w innym państwie – podczas gdy globalny podatek wyrównawczy będzie dotyczył jedynie kilkudziesięciu grup międzynarodowych z polską jednostką dominującą najwyższego szczebla. W ciągu najbliższych miesięcy będziemy oczekiwać na finalną wersję ustawy i jej publikację.
Artykuł napisany przez:
Patrycja Kubiesa
Doradca podatkowy, członek Zarządu Małopolskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych oraz członek Stowarzyszenia Naukowego Prawa Podatkowego. Absolwentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, szkoleniowiec, autorka wielu opracowań i artykułów w uznanych firmach i wydawnictwach w Polsce.
