Każde świadczenie dla celów opodatkowania VAT powinno być uznawane za odrębne i niezależne. Jednak w sytuacji, gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę lub jedną dostawę, to nie powinny być one sztucznie dzielone dla celów podatkowych. Wówczas uznaje się, że tworzą one jednolite świadczenie do celów stosowania przepisów Ustawy o VAT. W takim przypadku mówimy o tzw. świadczeniu kompleksowym.
Świadczenie złożone – definicja
Świadczenie złożone (kompleksowe) występuje wtedy, kiedy szereg czynności różnego rodzaju tworzy obiektywnie nierozerwalnie jedną całość z punktu widzenia ekonomicznego. Cel świadczenia złożonego oceniany jest z perspektywy nabywcy. Przy świadczeniu kompleksowym rozdzielenie poszczególnych czynności doprowadziłoby do działań sztucznych.
Świadczenie złożone w świetle orzecznictwa TSUE
Zdecydowanie warto przy definiowaniu świadczenia złożonego odnieść się do wskazań TSUE, które na ten temat wypowiadało się już wielokrotnie, choćby w wyrokach C-349/96 czy C-41/04. Zdaniem TSUE usługa kompleksowa powinna opierać się na łącznym wykonywaniu kilku świadczeń, które służą realizacji głównego celu gospodarczego danej umowy. Świadczenia składowe mają charakter komplementarny – poszczególne usługi składają się w całość.
Bardzo ważna jest perspektywa nabywcy – nie jest on zainteresowany odrębną realizacją poszczególnych składowych świadczenia kompleksowego, a poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.
Nierozdzielność świadczeń
Świadczenia, które są składnikami świadczenia kompleksowego, są tak ze sobą powiązane, że oddzielne traktowanie każdego z nich byłoby sztuczne i nie oddawałoby rzeczywistego charakteru transakcji.
Główne świadczenie i świadczenia pomocnicze
Zazwyczaj w świadczeniu kompleksowym można wyróżnić główne świadczenie oraz świadczenia pomocnicze. Świadczenia pomocnicze nie mają samodzielnego znaczenia i służą lepszemu wykonaniu głównego świadczenia.
Przykładem może być sprzedaż sprzętu komputerowego wraz z instalacją i szkoleniem z jego obsługi – głównym świadczeniem jest sprzedaż sprzętu, a instalacja i szkolenie są świadczeniami pomocniczymi.
Jednolita stawka VAT
Całe świadczenie kompleksowe jest opodatkowane jedną stawką VAT, która odpowiada stawce dla głównego świadczenia. Ma to na celu uproszczenie rozliczeń podatkowych i uniknięcie problemów związanych z koniecznością stosowania różnych stawek VAT do różnych elementów tej samej transakcji.
Podsumowanie
Dyskusja dotycząca świadczeń złożonych (lub inaczej kompleksowych) toczy się między podatnikami, organami i sądami od wielu lat. Wskazówki co do pojęcia usługi kompleksowej zawarte są także w stosunkowo bogatym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Warto podkreślić, że z gospodarczego i ekonomicznego punktu widzenia świadczenia złożone są obecnie bardzo popularne i powszechne, dlatego tak ważne jest prawidłowe rozliczenie tego rodzaju usług.
Co to oznacza dla Ciebie i Twojej organizacji?
- Oceń czy dane świadczenie nie jest świadczeniem złożonym (kompleksowym).
- Ustal, które ze świadczeń jest świadczeniem głównym, a które ma charakter poboczny.
- Pamiętaj, że cel świadczenia oceniamy z perspektywy nabywcy.
- Prawidłowa kwalifikacja świadczenia wpływa na zastosowanie jednolitej stawki VAT.
Artykuł napisany przez:
Iwona Biernat-Baran
Prawnik, doradca podatkowy (nr wpisu 12273). Posiada ponad 10 – letnie doświadczenie zawodowe związane z prawem podatkowym. Początki kariery związała z pracą w administracji skarbowej, m.in. w urzędzie skarbowym oraz izbie skarbowej. Obecnie prowadzi kancelarię doradztwa podatkowego. Jest trenerem z zakresu podatku od towarów i usług (VAT) oraz KSeF. Pomaga wdrożyć KSeF w firmach oraz przeprowadza audyty wdrożeniowe KSeF. Jest autorką publikacji z zakresu prawa podatkowego oraz organizatorem i uczestnikiem wielu konferencji naukowych, na których prezentuje tematy związane z prawem podatkowym. Prezes Stowarzyszenia Naukowego Prawa Podatkowego, członek Krajowej Rady Doradców Podatkowych, Przewodnicząca Kolegium Redakcyjnego Wydawnictw KIDP, Redaktor Naczelna Wydawnictw KIDP.
