Rozliczenie na gruncie VAT prezentów przekazywanych pracownikom z okazji Świąt Bożego Narodzenia

Okres świąteczny zbliża się do nas wielkimi krokami. Pomimo szalejącej w kraju inflacji oraz słabnącej gospodarki i zbliżającej się recesji, wielu pracodawców zdecyduje się, jak co roku, przekazać swoim pracownikom upominki z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

Jak rozliczyć na gruncie VAT ową czynność? Czy wydanie upominków objęte będzie podatkiem VAT? Czy od zakupu prezentów pracodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego?

Jak wynika z  art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnik może potrącić podatek naliczony dokonując zakupu towarów i usług, pod warunkiem względem danego wydatku nie obowiązuje ustawowy zakaz odliczania podatku naliczonego na podstawie przepisu art. 88 ust. 1 ustawy o VAT.

Istotna jest zatem intencja nabycia. Zakup musi być dokonany w celu jego wykorzystania (bezpośrednio lub pośrednio) w ramach działalności opodatkowanej przedsiębiorcy, tzn. takiej w rezultacie której, do fiskusa zostanie odprowadzony podatek należny.

Powyższego warunku nie wypełnia czynność wydania upominków pracownikom, co oznacza że nabywane  dla tej grupy osób prezenty, nie będą służyły działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w zakładzie pracy. Wydanie upominków  powinno być postrzegane jako czynność wewnętrzna przedsiębiorstwa, nie przekładająca się na relacje zewnętrzne podatnika. Zakup dla zatrudnionych drobnych upominków świątecznych nie wpływa na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, nie przyczynia się do generowania obrotów prowadzonego przedsiębiorstwa. To oznacza, że w związku z ich nabyciem, podatnik nie jest uprawniony, aby potrącić podatek naliczony.

Co istotne, brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych wydatków będzie skutkował u przedsiębiorcy tym, że nieodpłatne przekazanie towarów pozostanie dla niego neutralne podatkowo, a podatnik nie opodatkuje VAT przekazania upominków pracownikom.

W tym miejscu zaznaczyć trzeba, że ustawa o VAT ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W toku prowadzonej aktywności zawodowej podatników możemy mieć zatem do czynienia sytuacją, w której w momencie nabycia towarów (tutaj prezentów), jednostka nie będzie jeszcze znała ich przyszłego wykorzystania, co sugeruje, że podatnik może nabyć prawo do odliczenia VAT od nabycia prezentów. Tak będzie np. wówczas, gdy przedmiotem upominków będą towary produkowane przez pracodawcę, lub towary, które stanowią u niego przedmiot odsprzedaży w ramach wykonywanej działalności handlowej.

Nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej VAT, a tym samym zmiana przeznaczenia towaru polegająca na jego ostatecznym wykorzystaniu do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego. W zależności od postanowień ustawodawcy dla danego stanu faktycznego, w takim przypadku podatnik będzie albo zobowiązany do korekty uprzednio odliczonego podatku naliczonego, albo do opodatkowania podatkiem należnym czynności w związku z którą wcześniej potrącono podatek naliczony.

Przy nieodpłatnym wydaniu towarów na cele inne niż związane z działalnością gospodarczą, czyli upominków na cele osobiste pracowników, zastosowanie znajdzie druga z reguł. W rezultacie, nieodpłatne przekazanie prezentów zatrudnionym, od których przysługiwało prawo do odliczenia VAT, stanowi czynność opodatkowaną do której zastosowanie znajdzie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Wydanie prezentów objęte podatkiem od towarów i usług, wykazać trzeba w pliku JPK_VAT na podstawie dowolnego dokumentu, zdefiniowanego w części ewidencyjnej pliku oznaczeniem WEW.

Co chyba najistotniejsze, w przypadku przekazywania prezentów pracownikom z okazji Świąt Bożego Narodzenia, nie znajdzie w ogóle zastosowania art. 7 ust. 3 stawy o VAT, wykluczający od podatku obrotowego czynność wręczenia różnym osobom prezentów o małej wartości i próbek.


Przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1)o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

2)których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa powyżej, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.

Podkreślić warto, iż  brak opodatkowania nieodpłatnego przekazania prezentów o małej wartości może mieć miejsce tylko wówczas, gdy następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika, a więc na przykład w przypadku wręczenia prezentów kontrahentom podatnika,.

Skoro wydanie pracownikom upominków zaspokaja jedynie potrzeby prywatne zatrudnionych, ale nie te, które wynikają z wykonywanych przez nich obowiązków pracowniczych, regulacja art. 7 ust. 3 ustawy o VAT odnosząca się do prezentów o małej wartości, nie będzie w ogóle mogła mieć zastosowania. 

Taki wniosek płynie z interpretacji podatkowych wydanych przez organy podatkowe. Dla przykładu powołać się można na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 31 marca 2022 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.842.2021.4.EB.

Artykuł napisany przez:

kica

Jolanta Kica

Doradca podatkowy, absolwentka Wydziału Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu i prawa na Uniwersytecie Wrocławskim. Aplikant radcowski oraz doradca podatkowy. Posiada wieloletnie doświadczenie oraz ugruntowaną wiedzę w zakresie rachunkowości i prawa podatkowego, a także prawa cywilnego i gospodarczego. Współpracuje z największymi firmami na Dolnym Śląsku. Autor związany z wydawnictwem Wolters Kluwer (Vademecum Doradcy Podatkowego, Vademecum Głównego Księgowego). Trener z zakresu podatków i księgowości.

Świadczenia rzeczowe dla pracowników - kiedy stają się przychodem i jak je rozliczyć?
Udział biegłego rewidenta w spisie z natury
JPK CIT – jak się przygotować na nowy obowiązek podatników CIT?
Kasowy PIT 2025 – na czym polega zmiana i dla kogo będzie korzystna?

Kurs VAT od Podstaw

Jedyny taki kurs w Polsce, prowadzony przez doradcę podatkowego.