Raportowanie schematów podatkowych, ceny transferowe oraz ulga IP-BOX – czy jesteś na bieżąco z przepisami?

Z końcem lipca przywrócony został obowiązek raportowania krajowych schematów podatkowych. W konsekwencji część podatników została zobligowana do zgłoszenia zaległych MDR za ostatnie trzy lata.

Powrót obowiązkowego raportowania schematów podatkowych

Przypomnijmy, że z dniem 1 lipca 2023 r. zniesiono w Polsce stan zagrożenia epidemicznego. Wcześniej, od 20 marca 2020 r. obowiązywał stan epidemii. W tym okresie podatnicy, na mocy tzw. przepisów covidowych, zwolnieni byli z obowiązkowego raportowania krajowych schematów podatkowych, bowiem terminy na zgłaszanie uzgodnień zostały zawieszone do 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu epidemii i stanu zagrożenia epidemicznego.

Problematyczne pozostają natomiast do dzisiaj kwestie dotyczące uznawania danych uzgodnień za schematy podatkowe. Zgodnie z przepisami ordynacji podatkowej, za schemat podatkowy uważa się uzgodnienie, które:

  • spełnia kryterium głównej korzyści i posiada ogólną cechę rozpoznawczą albo
  • posiada szczególną cechę rozpoznawczą, albo
  • posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.

Niestety wiele pojęć wskazanych w przepisach poświęconym MDR jest nadal niedookreślonych i niejasnych, a powstałych wątpliwości nie rozwiązały wydane do tej pory objaśnienia podatkowe MF. W związku z tym podatnicy często raportują uzgodnienia, które prowadzą do jakichkolwiek korzyści podatkowych, mimo iż są wynikiem powszechnie akceptowanych, biznesowych działań (jak chociażby zawieranie umów leasingu operacyjnego).

Powyższe jest jednak uwarunkowane potencjalnymi, bardzo wysokimi karami finansowymi, związanymi z niedopełnieniem obowiązków w zakresie raportowania schematów podatkowych. 

 

Ceny transferowe (dokumentacja)  – przypomnienie o zbliżających się terminach

Przypominamy, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy obowiązani do sporządzania dokumentacji cen transferowych mają czas na:

  • sporządzenie w postaci elektronicznej lokalnej dokumentacji cen transferowych – do końca 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,
  • złożenie informacji o cenach transferowych TPR – do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,
  • dołączenie grupowej dokumentacji cen transferowych do lokalnej dokumentacji cen transferowych – do końca 12 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Zatem w przypadku podatników, których rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy, powyższe terminy upływają odpowiednio z końcem października, listopada i grudnia.

 

Ceny transferowe a CIT estoński

Przy okazji warto wskazać, że często pojawiały się wątpliwości dotyczące podatników CIT  korzystających z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek (CIT estoński).

Teoretycznie bowiem przepisy dotyczące cen transferowych nie odnoszą się na wprost do rozdziału 6b ustawy, w którym określono zasady opodatkowania tzw. CIT-em estońskim. Odpowiedź na to pytanie znajdziemy jednak w samych objaśnieniach wydanych przez MF w zakresie ryczałtu od dochodów spółek. W punkcie 1.4. „Przewodnika do Ryczałtu od dochodów spółek” wskazano: „Przepis art. 28h ustawy o CIT nie wyłącza jednak stosowania innych przepisów tej ustawy, regulujących odrębne obowiązki podatkowe, tj. w zakresie cen transferowych (rozdział 1a), dochodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, dochodów z zagranicznej jednostki kontrolowanej, dochodów z niezrealizowanych zysków, czy w zakresie obowiązków płatnika i poboru podatku u źródła. Oznacza to, że przepisy regulujące te kwestie, znajdują zastosowanie również do podatników, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek”

 

Ulga IP-BOX – czy nadal jest tak opłacalna?

Jedną z bardziej powszechnych preferencji podatkowych jest tzw. ulga IP-BOX. Daje ona prawo do stosowania 5% stawki podatku dochodowego z tytułu dochodów osiąganych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Szczególną popularnością cieszyła się w ostatnich latach wśród programistów, bowiem jednym z tytułów, który uprawnia do korzystania z ww. ulgi jest autorskie prawo do programu komputerowego.

W ostatnim czasie pojawiły się jednak wątpliwości w zakresie jej opłacalności. Wynika to przede wszystkim z faktu, że uzyskiwanie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej musi być wynikiem prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej. W celu zapewnienia własnego bezpieczeństwa, podatnicy z reguły występują z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji, która potwierdzi, że prowadzona przez nich działalność jest działalnością B+R, uprawniającą do skorzystania z ulgi – czego jednak organy w ostatnim czasie potwierdzać nie chcą. Tłumaczą przy tym, że to podatnik powinien wiedzieć, czy prowadzi działalność uprawniającą do ulgi. Problem w tym, że w sytuacji, gdy to podatnik dokonuje samodzielnie takiego uznania – wydana na jego rzecz interpretacja nie ma teoretycznie waloru ochronnego. W konsekwencji, w razie odmowy potwierdzenia przez organ, czy prowadzona przez podatnika działalność jest działalnością badawczo-rozwojową, podatnicy często kierowali sprawę na drogę sądową – najczęściej uzyskując rozstrzygnięcie, które zobowiązywało organ do dokonania stwierdzenia, o którym mowa wyżej. Niestety – najczęściej droga sądowa trwa kilka lat (zwykle ma swój finał przed NSA). W związku z tym pojawia się pytanie – czy na pewno warto zabiegać o ulgę IP-BOX? Zwłaszcza biorąc pod uwagę wszystkie wiążące się z tym problemy, obowiązki ewidencyjne, potencjalne czynności sprawdzające.

Z drugiej strony, wraz z wprowadzeniem „Polskiego Ładu”, programiści zyskali uprawnienia do korzystania z 12% stawki ryczałtu w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych. Wybór taki nie wiąże się ze specjalnymi obowiązkami (poza takimi jak złożenie oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania) czy koniecznością występowania z wnioskiem o uzyskanie potwierdzenia prawidłowości działania do Dyrektora KIS. Ponadto, ryczałtowa forma opodatkowania często wiąże się z niższym oskładkowaniem składką zdrowotną (w przypadku IP-BOX składka zdrowotna ustalana jest jako odpowiedni procent dochodu, a w przypadku ryczałtu jest to stała kwota uzależniona od uzyskanego rocznego przychodu).

W związku z powyższym, ulga IP-BOX z pewnością jest opłacalna, jednakże często wiąże się z licznymi problemami i należałoby obliczyć potencjalne korzyści podatkowe i na tej podstawie samodzielnie podjąć decyzję czy warto. Istnieją bowiem inne, w pełni racjonalne alternatywy, takie jak choćby wspomniany 12% ryczałt.

Artykuł napisany przez:

Dariusz Zygmuntowski

Doradca podatkowy. Wieloletni wykładowca prawa podatkowego. Prowadził gościnne wykłady dla Studenckiego Koła Naukowego Prawa Podatkowego przy Katedrze Prawa Finansów Publicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor publikacji prasowych z zakresu opodatkowania świadczeń pozapłacowych w miesięczniku dla kadrowych i kadry menadżerskiej “Benefit”. Doświadczenie zdobywał między innymi na stanowisku eksperta w Biurze Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu. Obecnie prowadzi własną Kancelarię Doradztwa Podatkowego.

Inne wpisy:

Najnowsze wyroki NSA, z którymi warto się zapoznać
VAT na żywność - koniec z 0% podatkiem. Przegląd najnowszych interpretacji KIS
Projekt rozporządzenia w sprawie zwolnień w kasach fiskalnych od 1 stycznia 2024 roku
Estoński CIT - przełomowa interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów.
Podatek VAT 2024 r. – najnowsze wyroki TSUE