Kasowy PIT 2025 – na czym polega zmiana i dla kogo będzie korzystna?

Artykuł napisany przez:

Patrycja Kubiesa

Doradca podatkowy, członek Zarządu Małopolskiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych oraz członek Stowarzyszenia Naukowego Prawa Podatkowego. Absolwentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie i Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, szkoleniowiec, autorka wielu opracowań i artykułów w uznanych firmach i wydawnictwach w Polsce.

Zgodnie z zapowiedziami dotyczącymi kasowego PIT w trakcie expose Premiera, w sejmie trwają prace nad wprowadzeniem kasowego rozliczenia podatku PIT. Na czym te zmiany polegają, i czemu dla niektórych podatników będą korzystne?

Metoda memoriałowa – czyli jak wyglądają obecne regulacje?

Obecnie, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), przedsiębiorcy ustalają przychody metodą memoriałową. Oznacza to, że przychody powstają w momencie wystawienia faktury, niezależnie od faktycznego otrzymania zapłaty. Koszty uzyskania przychodów również są rozliczane memoriałowo, co umożliwia uwzględnienie kosztów, które jeszcze nie zostały zapłacone.

W obecnym systemie podatkowym, podatnicy mają możliwość skorzystania z ulgi na złe długi, która powoduje możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o niezapłacone należności po 90 dniach od terminu zapłaty. Rozwiązanie to powoduje jednak, iż najpierw rozpoznają przychód, a dopiero po 90 dniach o upływu terminu płatności mogą niejako „odzyskać podatek dochodowy” poprzez ulgę na złe długi.

Proponowane rozwiązania w PIT kasowym

Kasowy PIT skierowany jest głównie do małych przedsiębiorstw, które często borykają się z problemami płynności finansowej. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy będą mogli odroczyć moment rozpoznania przychodu i kosztów uzyskania przychodu do momentu faktycznego otrzymania lub zapłaty należności. Wprowadzenie kasowego PIT pozwoli im na rozliczenie przychodu dopiero po uregulowaniu należności.

Kasowy PIT – dla kogo?

Do skorzystania z tej formy rozliczenia uprawnieni są:

  • podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych,
  • podatnicy opodatkowani na zasadach podatku liniowego,
  • podatnicy opodatkowani na zasadach IP BOX,
  • podatnicy opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Warunki skorzystania z metody kasowej

Nowy dodany art. 14c ustawy PIT, wskazuje, że z metody tej będą mogli skorzystać podatnicy, których przychody w roku poprzedzającym stosowanie tej metody nie przekroczyły 1 000 000 zł. Przedsiębiorcy mogą korzystać z kasowego PIT również w roku rozpoczęcia działalności, jeśli spełnią warunek dotyczący limitu przychodów.

Warunkiem do skorzystania z tej metody jest złożenia oświadczenia na piśmie do naczelnika urzędu skarbowego do dnia 20 lutego roku podatkowego, a w przypadku podatników, którzy dopiero rozpoczynają działalność do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności. W przypadku rozpoczęcia działalności w grudniu danego roku podatkowego, oświadczenie należy złożyć do końca grudnia tego roku.

Dodatkowym wymogiem dla przedsiębiorców jest brak możliwości stosowanie ksiąg rachunkowych. Należy pamiętać, że metoda kasowa ma zastosowanie wyłącznie do przychodów, które wynikają z transakcji między podatnikami, a przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy prawo przedsiębiorców. Aby skorzystać z metody kasowej konieczne jest udokumentowanie transakcji fakturą wystawioną w terminie zgodnie z odrębnymi przepisami.

Do jakich transakcji nie można stosować metody kasowej?

Wyjątkiem od kasowego PIT są transakcje z podmiotami powiązanymi lub działającymi w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.

Kasowy PIT nie będzie miał zastosowania do przychodów z tytułu sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które zawsze będą rozliczane metodą memoriałową. To samo dotyczy kosztów wynikających z odpisów amortyzacyjnych od tych środków trwałych.

Kiedy w PIT kasowym powstaje przychód?

Przychód powstanie w dacie uregulowania należności, a maksymalnym terminem na jego rozpoznanie jest okres dwóch lat od wystawienia faktury. Jeżeli po upływie tego terminu zapłata nie zostanie otrzymana, przedsiębiorca będzie musiał rozpoznać przychód mimo braku faktycznej zapłaty. To ma zapobiegać długotrwałemu odwlekaniu rozliczeń podatkowych.

Jeśli natomiast faktura zostanie wystawiona w okresie stosowania metody kasowej, a uregulowanie nastąpi, kiedy podatnik z niej nie korzysta, ustalenie daty powstania przychodu będzie następowało w oparciu o stosowaną metodą w roku podatkowym, w którym faktura została wystawiona.

Potrącanie kosztów według metody kasowej

Korzystanie przez podatnika z metody kasowej powoduje, że koszty uzyskania przychodów będą rozliczane w momencie faktycznego uregulowania zobowiązania, co oznacza, że koszty będą potrącane w roku, w którym zostały zapłacone.

Ewidencja i obowiązki administracyjne w kasowym PIT

Podatnicy wybierający kasowy PIT, będą musieli prowadzić dodatkową ewidencję faktur dokumentujących przychody i koszty rozliczane tą metodą. Będzie to wymagało rejestrowania:

  • daty wystawienia faktury,
  • numeru faktury,
  • kwoty należności oraz
  • daty uregulowania zapłaty.

Przedsiębiorstwa w spadku będą kontynuować prowadzenie tej ewidencji po śmierci przedsiębiorcy, a kasowy PIT będzie obowiązywał do końca roku podatkowego.

Kasowy PIT – zmiany dotyczące ryczałtu

Projekt ustawy przewiduje również zmiany w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, umożliwiając stosowanie metody kasowej przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych. Analogicznie jak w przypadku PIT, metoda kasowa w ryczałcie będzie wymagała prowadzenia dodatkowej ewidencji faktur.

Zasady rezygnacji z PIT kasowego

Kasowy PIT będzie fakultatywną formą rozliczeń. Oznacza to, że przedsiębiorcy będą mogli z niego zrezygnować w kolejnych latach podatkowych. Rezygnacja będzie możliwa poprzez złożenie oświadczenia do 20 lutego danego roku podatkowego.

Przedsiębiorcy, którzy w danym roku zrezygnują z kasowego PIT, będą musieli rozliczać przychody memoriałowo w kolejnym roku podatkowym. Nie ma możliwości zmiany metody rozliczania w trakcie roku podatkowego, co oznacza, że po wyborze kasowego PIT, metoda ta będzie obowiązywać przez cały rok.

Podsumowanie

Wprowadzenie kasowego PIT stanowi istotne wsparcie dla małych przedsiębiorców, zwłaszcza tych działających samodzielnie, którzy często zmagają się z problemami związanymi z płynnością finansową. Nowe przepisy będą miały korzystny wpływ na mikro i małe przedsiębiorstwa, umożliwiając im rozliczanie podatków po faktycznym otrzymaniu zapłaty. Kasowy PIT nie jest obowiązkowy, a jego wprowadzenie daje przedsiębiorcom większą elastyczność w zarządzaniu swoimi finansami.

Co te zmiany oznaczają dla Ciebie i Twojej firmy?
  • Rozwiązanie problemu płynności finansowej z uwagi na fakt płacenia podatku dopiero po otrzymaniu płatności.
  • Możliwość połączenie metody kasowej w podatku dochodowym z metodą kasową w podatku VAT i uzależnienie płatności podatków od wpływu środków na konto.
  • Konieczność wyboru metody na początku roku.
Kasowy PIT 2025 – na czym polega zmiana i dla kogo będzie korzystna?
Rewolucyjne zmiany w podatku od nieruchomości w 2025 r.
Najnowsze orzecznictwo sądowo–administracyjne w zakresie kosztów, przychodów oraz ulg podatkowych
Na czym polegają czynności sprawdzające?

Kurs VAT od Podstaw

Jedyny taki kurs w Polsce, prowadzony przez doradcę podatkowego.