Świadczenia z ZFŚS a składki ZUS

W dzisiejszym wpisie poruszymy zagadnienia związane z Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych, a mianowicie dowiesz się, kiedy tego typu świadczenia korzystają z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zapoznasz się również  z przykładową interpretacją ZUS w tym zakresie. Zapraszamy do czytania!

Świadczenia finansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych korzystają z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, tylko w sytuacji, gdy posiadają cechy działalności socjalnej, o których mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. 

Zakres tej  działalności został ujęty przez ustawodawcę mało precyzyjnie (brak definicji ustawowych), a obejmuje on m.in.:

1. usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku (np. finansowania lub dofinansowania wypoczynku w formie kolonii, półkolonii, obozów, zimowisk, wycieczek, rajdów),
2. działalności kulturalno-oświatowej (np. zakup biletów do kina, zorganizowanie koncertu muzycznego),
3. działalności sportowo-rekreacyjnej (np. karty MultiSport, wynajem sali sportowej na określony czas), 
4. opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, 
5. udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W interpretacji ZUS z dnia 11.08.2022 r. (DI/100000/43/672/2022) znajdziemy informację: „Dla zwolnienia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przyznawanych świadczeń należy mieć na uwadze generalną zasadę, wynikającą z art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, w myśl której przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Powyższe oznacza wykluczenie możliwości przyznawania wszystkim uprawnionym świadczeń socjalnych w jednakowej wysokości”.

Ten zapis oznacza, że wysokość świadczeń socjalnych, w postaci m.in. ulgowych usług, przyznawanych osobom do tego uprawnionym, nie jest jednolita. Uzależnia się ją od sytuacji życiowej, materialnej oraz rodzinnej,  w jakiej ta osoba się znalazła. 

„Kryteria socjalne wymienione w art. 8 ust. 1 ustawy z 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie pozostają względem siebie w koniunkcji, ani w alternatywie. Tezy takiej nie można wyprowadzić na podstawie treści językowej i wykładni systemowej przepisu. Jakkolwiek wydawałoby się, że najistotniejsza jest sytuacja materialna uprawnionego, to jednak ustawodawca wymienił ją na końcu, a jako pierwszą wskazał sytuację rodzinną życiową. 

Za błędne należy natomiast uznać stanowisko apelującego, że każde świadczenie przyznawane pracownikowi winno uwzględniać jego sytuację życiową, rodzinną i materialną, co oznacza, że świadczenia w jednakowej wysokości winny otrzymywać tylko te osoby, które mają taką samą lub podobną sytuację życiową, rodzinną i materialną. 

Organ rentowy wyraża bowiem niczym nieuzasadniony pogląd, że przyznanie każdego świadczenia socjalnego powinno być uzależnione od łącznego spełnienia przez pracownika trzech kryteriów. ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 czerwca 2018 r. III AUa 237/18).

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2022 r., poz. 923).
2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 1949 ze zm.)