Estoński CIT – przełomowa interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów.

Wstęp – dwie grupy podatników.

Podatnicy wybierający estoński CIT byli w ostatnim czasie podzieleni na dwie grupy – tych, którzy wchodzą od nowego roku podatkowego w system ryczałtu od dochodów spółek, oraz tych, którzy decydowali się na ten krok w trakcie trwającego roku podatkowego. Obie te sytuacje były dopuszczane ustawą. Jak się jednak okazuje, dla tej drugiej grupy Ministerstwo Finansów zasponsorowało psikusa podatkowego.

Podstawa prawna

Zgodnie z art. 28j ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik może wybrać opodatkowanie ryczałtem również przed upływem przyjętego przez niego roku podatkowego, jeżeli na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem zamknie księgi rachunkowe oraz sporządzi sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami o rachunkowości. W tym przypadku księgi rachunkowe otwiera się na pierwszy dzień miesiąca opodatkowania ryczałtem. Jednocześnie zgodnie z art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy CIT zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem (ZAW-RD) składa się według ustalonego wzoru, do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym podatnik ma być opodatkowany ryczałtem.

Dotychczasowe stanowisko

Jak się okazuje, w wydawanych interpretacjach indywidualnych, ale także orzeczeniach sądów, prezentowano stanowisko, zgodnie z którym zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości musi nastąpić przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Niektóre jednak interpretacje wskazywały, iż zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami o rachunkowości może nastąpić po złożeniu zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Powodowało to rozbieżności interpretacyjne oraz „ niepotrzebny stres” dla podatników, którzy zaczęli mieć wątpliwości, czy są opodatkowani na zasadach ogólnych, czy estońskich.?

Interpretacja Ministerstwa Finansów

Biorąc pod uwagę powyższe, Ministerstwo Finansów wydało 25 stycznia 2024 roku interpretację ogólną, która wskazała, iż „treść art. 28j ust. 5 ustawy CIT nakłada na podatnika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych oraz sporządzenia sprawozdania finansowego na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem, lecz nie precyzuje w jakim terminie powinno to nastąpić, tj. przed czy po upływie terminu na złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. W zakresie zasad, w tym terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego, art. 28j ust. 5 ustawy CIT wprost odwołuje się do przepisów o rachunkowości. Terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego w żaden sposób nie modyfikuje termin na złożenie wskazanego wyżej zawiadomienia. Innymi słowy treść art. 28j ust. 5 ustawy CIT nie modyfikuje terminu na zamknięcie ksiąg rachunkowych oraz sporządzenie sprawozdania finansowego, ani nie wymaga, aby czynności te zostały dokonane przed złożeniem zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem. Co więcej, norma prawna zawarta w treści art. 28j ust. 5 ustawy CIT dopuszcza sytuację, w której podatnik najpierw złoży powyższe zawiadomienie, a dopiero później zamknie księgi rachunkowe na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem oraz sporządzi sprawozdanie finansowe za rok podatkowy poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem”.

Podsumowanie – kiedy sporządzić sprawozdanie?

Kluczowe jest jednak to, iż podatnik jest zobowiązany do sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, a zatem w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego. Jak wskazuje bowiem interpretacja, jeśli podatnik złoży zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem, lecz na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem nie zamknie ksiąg rachunkowych oraz nie sporządzi sprawozdania finansowego w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego – wówczas zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem zostanie uznane za bezskuteczne. 

Źródło: Interpretacja ogólna DD8.8203.1.2023