Rok 2023 zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nim czekają nas nowe zmiany podatkowe. W aktualnym wydaniu newslettera dowiesz się co ulegnie modyfikacji. Poznasz wyjaśnienia organów podatkowych oraz zyskasz zasób cennych informacji. Zachęcamy do lektury!
Wyjaśniając nowe zasady dotyczące oświadczeń PIT-2 obowiązujące od 2023 roku należy rozpocząć od zadania sobie pytania: czym jest PIT-2? Deklaracja PIT-2 to formularz, który pracownik przedkłada pracodawcy. Pracownik oświadcza w nim, że wyraża zgodę na odliczenie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek przy wyliczaniu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Dzięki złożonemu oświadczeniu nasz pracownik otrzymuje wyższe wynagrodzenie netto z tytułu świadczenia pracy. Dlaczego? Jest to rezultat pomniejszania zaliczek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.
Ile wynosi kwota zmniejszająca i czego wynika?
Od 1 stycznia 2022 roku w związku z wejściem w życie tzw. Polskiego Ładu (Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw) kwota wolna od podatku zwiększyła się do 30 000 zł w skali roku. Spowodowało to wzrost kwoty zmniejszającej podatek do wysokości 5100 zł w skali roku, a w cyklu miesięcznym dało możliwość zastosowania kwoty zmniejszającej w wysokości 425 zł. Kwota ta obowiązywała do 30 czerwca 2022 roku.
Wprowadzanie kolejnej nowelizacji nastąpiło w ramach Polskiego Ładu 2.0 (Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw). Stawka podatku została obniżona do wysokości 12%. Przełożyła się ona na nową wysokość kwoty zmniejszającej podatek: 3600 zł w skali rocznej a 300 zł w skali miesięcznej obowiązująca od 1 lipca 2022.
W tym miejscu warto zadać pytanie: jakie są zasady stosowania kwoty zmniejszającej w roku 2022 i co zmieni się w tym zakresie od roku 2023? Odpowiedzmy sobie także na pytania: kto może złożyć deklarację PIT- 2 w roku 2022 a kto w roku 2023?
Od 10 marca 2022 roku obowiązuje znowelizowany przepis artykułu 32 ustęp 3 ustawy z 24 lutego 2022 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin. Zgodnie z nowymi zasadami pracodawca, który kalkuluje zaliczki podatkowe od opodatkowanych należności pracownika pomniejsza ją o kwotę 1/12 kwoty zmniejszającej podatek w sytuacji, gdy pracownik złoży oświadczenie PIT-2 a w tym oświadczeniu potwierdzi, że:
1) nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika albo otrzymuje emeryturę lub rentę za pośrednictwem płatnika i złożył wniosek, o którym mowa w art. 34 ust. 2a ustawy PIT;
2) nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
3) nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na podstawie art. 44 ust. 3 ustawy PIT;
4) nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;
5) zakład pracy jest właściwy do stosowania omawianego tutaj zmniejszenia.
Nowe zasady, które obowiązują od 10 marca 2022 roku, zmieniły stosowany do tej pory mechanizm. Dotychczasowe przepisy dawały możliwość stosowania oświadczenia PIT- 2 w danym roku podatkowym, jeżeli było złożone przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym. Zmiana przepisów, pozwala na składanie przez pracownika PIT-2 w każdym momencie. Pracodawca powinien zastosować się do prawa pracownika na podstawie złożonego oświadczenia i stosować 1/12 kwoty zmniejszającej podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał to oświadczenie.
Czy przepisy wymagają od pracownika składania Pit- 2 co roku?
Nie. Uznaje się, że raz złożone oświadczenie do zakładu pracy obowiązuje nie tylko w aktualnym roku podatkowym, ale także w latach kolejnych, kiedy to mamy do czynienia z zatrudnieniem danego pracownika.
Kiedy pracownik powinien złożyć nowe oświadczenie?
Zawsze wtedy, gdy zmienia się stan faktyczny złożonego wcześniej oświadczenia PIT- 2. Pracownik ma obowiązek poinformować niezwłocznie pracodawcę o zmianie jego sytuacji prawnej wpływającej na jego rozliczenie przez pracodawcę.
Zmiany, które zostały wprowadzone przepisami Polskiego Ładu 2.0 umożliwiły płatnikom stosowanie dotychczasowych rozwiązań do końca grudnia 2022 roku. Oznacza to, że do tego czasu płatnicy z urzędu, albo na wniosek pracownika stosują całą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, a możliwość zastosowania tych rozwiązań dotyczy tylko jednego płatnika.
Sytuacja całkowicie zmieni się od 1 stycznia 2023 roku. Wówczas podatnik będzie miał prawo do zadecydowania o zastosowaniu kwoty wolnej przez płatnika. Nowe regulacje pozwolą mu na wskazanie maksymalnie do 3 płatników, którzy będą mogli stosować kwotę zmniejszającą podatek.
Co to oznacza w praktyce?
Kiedy podatnik będzie otrzymywał w danym miesiącu przychody od więcej niż jednego płatnika może złożyć oświadczenie o zastosowaniu takiego zmniejszenia, jeżeli kwota w miesiącu nie przekroczy 1/12 kwoty zmniejszającej podatek bądź nie skorzystał z innych przepisów umożliwiających mu na przykład złożenie wniosku o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym. W taki sposób zaliczka podatkowa będzie zmniejszana wg złożonych oświadczeń o kwoty:
– 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (300 zł), przy upoważnieniu jednego płatnika,
– 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (150 zł), przy upoważnieniu dwóch płatników,
– 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (100 zł), przy upoważnieniu trzech płatników.
Należy podkreślić kolejną istotną zmianę w zakresie zastosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Chodzi tu o umożliwienie od 2023 roku stosowania tej kwoty przez wszystkich płatników. Wiążącym dokumentem będzie oczywiście złożone oświadczenie przez podatnika.
Co to oznacza w praktyce?
Kwotę zmniejszającą będą mogły stosować osoby prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, a także jednostki nie mające osobowości prawnej, które otrzymują przychody z tytułu umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o zarządzaniu przedsiębiorstwem, wykonują kontrakty menedżerskie. Zmiany obejmują też podmioty przyjmujące na praktykę absolwencką lub staż uczniowski.
Podsumowując, zmiany dotyczące PIT-2, które pojawiły się w roku 2022 miały na celu aktualizację zasad jego stosowania. Nowe przepisy są rozwiązaniem problemów, jakie dotychczas pojawiały się a dotyczyły prawa do składania oświadczeń PIT-2. Od 2023r. to podatnik będzie miał prawo do kształtowania swojej sytuacji podatkowej poprzez prawo:
- stosowania kwoty zmniejszającej przez różnych płatników (czyli przez np. pracodawców, zleceniodawców czy organ rentowy), jeżeli otrzymają oni w tej sprawie oświadczenie od podatnika lub z urzędu;
- do dzielenia kwoty zmniejszającej zaliczkę na maksymalnie 3 płatników.
Natomiast zadaniem pracodawcy jest przestrzeganie powyższych zasad i wprowadzenie rozwiązań organizacyjnych umożliwiających ich skuteczne stosowanie.
Barbara Pawełko-Czajka
Od kilkunastu lat jest trenerką oraz nauczycielką akademicką. Prowadzi szkolenia z zakresu prawa pracy, kadr i płac, ubezpieczeń społecznych, zatrudniania obcokrajowców oraz z instrukcji kancelaryjnej, prowadzenia sekretariatu i ochrony danych osobowych zgodnie z RODO. Prowadziła szkolenia m. in. dla największego ecommerce na świecie, jednego z najbardziej innowacyjnych globalnych przedsiębiorstw produkcyjnych, czołowego polskiego koncernu multienergetycznego, jednostek samorządu terytorialnego oraz dla służb mundurowych.
